Interview met Mariken Straat van Greenspot Kunstfort Projects: Bee Heroes.
Een grote interesse in filosofie, een aantrekkingskracht tot de wereld van de kunsten en een sterke liefde voor de natuur, dat is hoe je Mariken het beste kunt omschrijven. “De liefde voor de natuur heb ik van huis uit meegekregen, we waren altijd veel buiten te vinden. Daarnaast ben ik altijd geïnteresseerd geweest in reflectie en betekenisgeving; wat is zinvol en wat is waardevol? Dat is de rode draad in mijn leven.” Na een studie filmwetenschappen en 4,5 jaar kerndocent Film & Wetenschap aan het IIS (Instituut voor Interdisciplinaire Studies aan de UvA) kwam ze terecht in de kunstsector. “Binnen de kunstsector focuste ik mij al snel op de ecologische hoek, en toen kwam ik op een zeker moment via mijn vriend in contact met het Kunstfort bij Vijfhuizen, waar op dat moment de groepsexpositie Dolly (2011) rondom landschapsbeheer, stadslandbouw en biodiversiteit te zien was, met onder meer het werk ‘Why we fly / why we die’ van 2 stadsimkers uit Frankfurt. De toenmalige artistiek directeur van het Kunstfort, Holger Nikisch, wilde naar aanleiding van deze goedbezochte tentoonstelling meer met het thema natuurwaardes gaan doen en vroeg mij een voorstel rondom het thema bijensterfte te doen. Ik ging daarmee aan de slag en had daarbij twee voor mij belangrijke voorwaarden; het moest een meerjarig project zijn én ik wilde dracht aanleggen (dus voedsel voor de bijen). Hij ging gelukkig akkoord en de rest is geschiedenis.”
De bloemenvelden
Kunstfort Projects: Bee Heroes is een project, voor, door en over bijen én mensen. Mariken wilde zich met het project niet alleen richten op bewustwording, maar ook concreet een bijdrage leveren. “Voor mij was het belangrijk dat er bijenbloemenvelden zouden komen. Ik vind niet dat je rond dit onderwerp een eendagsvlieg kan neerzetten, bijensterfte is namelijk niet een probleem dat zomaar is opgelost. Met ecologisch beheerde meerjaren-bijenbloemenvelden breng je niet alleen het onderwerp onder de aandacht maar zet je ook letterlijk iets duurzaams neer, iets dat daadwerkelijk een bijdrage levert.”
Al snel waren er veel vrijwilligers die zich aansloten bij Bee Heroes, maar er waren ook buurtbewoners die nog even aan het idee moesten wennen (het grote veld in Park Vijfhuizen werd in 2014 aangelegd). “Toen we de bloemenvelden gingen aanleggen in de buurt was er eerst ook scepsis, een aantal buurtbewoners die daar wandelden met de hond of gingen fietsen zagen het en dachten ‘wat een flauwekul’, ‘nu kan ik hier de hond niet meer uitlaten want die hebben jullie liever niet in het bloemenveld’ of ‘komt er weer een of andere kunstclub iets doen met bijen’, ze dachten dat het een hype-ding was.” Mariken ging daarom het gesprek aan met de mensen in de omgeving en naarmate de velden steeds mooier werden en het bijensterfte-onderwerp meer aandacht kreeg in de reguliere media werden mensen enthousiaster over de bloemenvelden. “De laatste jaren zijn dorpsbewoners toenemend enthousiast: ze vertellen dat ze elke ochtend met genot langs het mooie veld lopen, maar ook dat ze het belang inzien van voedsel voor bijen. Ik zie jongeren enthousiast foto’s van zichzelf maken in het bloemenveld en hoor mensen vertellen dat ze met hun kleinkinderen langs de velden lopen en vertellen over de bijtjes en laten zien wat er gebeurt. Dat is toch fantastisch.”
Kunstfort Projects: Bee Heroes; een Greenspot voor biodiversiteit
Greenspots steunt plekken in Noord-Holland waar actief de lokale biodiversiteit wordt gestimuleerd. Samen met buurtbewoners wordt de natuur verrijkt. “Met de steun van Greenspots kunnen we nóg meer mensen bereiken en vertellen over het belang van biodiversiteit. Een biodiverse omgeving is een veerkrachtige omgeving, die divers is in zijn samenstelling. Dat is een goede analogie met de mensenwereld: een gezonde gemeenschap is meestal ook niet uniform. Er zijn zo’n 360 wilde bijensoorten in Nederland waarvan om en nabij de helft het zwaar heeft. Het is belangrijk voor mens én natuur om deze diversiteit in soorten te behouden. Bijen zijn belangrijke bestuivers van heel veel planten, struiken, heesters en bomen. Zo’n 33% van onze voedselgewassen zijn direct afhankelijk van bestuiving door insecten en zo’n 70% is voor een goede, kwalitatief hoogstaande bestuiving afhankelijk van onze gevleugelde vrienden. En het zijn ontzettend fascinerende en grappige dieren die je ook om heel veel andere redenen zou moeten willen behouden. Wie wordt nou niet blij van gezellig rondzoemende aardhommels of van de volledig met stuifmeel ‘ingepakte’ achterpootjes van de slobkousbij?”
De toekomst van Bee Heroes
Mariken hoopt op autonome velden waar steeds minder beheer nodig is; een natuurlijk bloemrijk grasveld met een eigen ritme. “Op deze manier is er uiteindelijk weer ruimte om een nieuw veld aan te leggen, hoe meer biodiversiteit hoe beter! Graag zouden we daarvoor ook meer jongeren betrekken bij het project. We hebben een ontzettend leuke groep vrijwilligers en het werk is heel flexibel. Je ziet dat steeds meer jongeren begaan zijn bij de natuur en hun steentje bij willen dragen. Wij zouden het hartstikke leuk vinden om deze jongeren te betrekken bij ons project. Het is vrijblijvend en flexibel georganiseerd, je doet wat goeds, bent lekker buiten én het is echt altijd gezellig!”
Lijkt het jou leuk om Kunstfort Projects: Bee Heroes een handje te helpen? Stuur dan een mailtje naar info@beeheroes.nl dan kijken jullie samen welke manier van vrijwilligerswerk het beste bij jou past.
Ben jij benieuwd naar de alle ontwikkelingen van Greenspot Bee Heroes? Houd dan onze website, Instagram en Facebook in de gaten.