De mooi vormgegeven boeken van Josefien Oude Munnink (met foto’s van Amke) vertellen de persoonlijke verhalen van particuliere natuurbeheerders. Natuur door burgers en bedrijven. Een voor velen onbekende wereld.
In overleg met Josefien mogen wij een zevental verhalen aan jullie laten lezen. De andere verhalen kun je lezen in haar nieuwste boek; Natuur op eigen kracht. In de hoofdrol vandaag; Erik de Keulenaar.
“Van huis uit ben ik geen boer”, vertelt Erik de Keulenaar, eigenaar van gemeenschapstuinderij Wij Telen Groente. “Ik kom uit de zorg, maar ik wilde naar buiten. Toen ik op een zorgboerderij kwam, dacht ik: ‘dit wil ik ook’.”
Van oudsher is dit tuinbouwgrond
Het werd een ‘groenteboerderij’ van bijna 2,5 hectare in het westelijk tuinbouwgebied van Haarlem, midden tussen de woonwijken. Erik licht toe: “Van oudsher is dit tuinbouwgrond. Langzamerhand werd dat geheel overgenomen door de bollenteelt. Maar daarvoor was het hier te kleinschalig; de laatste tien jaar is dit een beetje leeg geraakt. Tegelijkertijd kwam de roep om er natuur van te maken. Er zijn grote plannen gemaakt om er een stadspark van te maken, maar toen was het geld op. Nu is het gemeenschapslandbouw, gebaseerd op het model van een CSA, een community-supported agriculture.”
“Je betaalt bij een CSA je oogst vooraf in de vorm van een oogstaandeel per seizoen, waardoor het bedrijf niet afhankelijk is van oogst en marktprijzen. De aandeelhouders kunnen daarvoor 32 weken oogst van het land halen”, legt Erik uit. “Eens per jaar presenteren wij de cijfers, evalueren we het jaar en maken samen met de leden een teeltplan voor het komend jaar.” “We schrijven op een krijtbord, op de website en via de e-mail wat je mag oogsten. Om een grote diversiteit aan groente te kunnen aanbieden, werken we samen met een kassencomplex in Haarlem-Noord waar ze volgens dezelfde principes werken. Dan gaan daar tien kratten sla naartoe en krijgen wij zes kratten tomaten en komkommers terug.”
Doordat mensen samen werken en oogsten ontstaat er sociale samenhang
Het hele bedrijfsmodel is gebaseerd op samenwerking en samenhang met de omgeving. “We hebben een behoorlijk grote groep enthousiaste deelnemers van 250 huishoudens die hier komen oogsten. Doordat mensen samen werken en oogsten ontstaat er sociale samenhang. Je leert je buren kennen. Je wordt gemist als je er een tijdje niet bent. Ik vind het belangrijk dat mensen meedoen, maar het is ook weer geen verplichting”, benadrukt Erik.
De tuinderij is een ontmoetingsplek voor jong en oud. Er komen veel scholen en er is een samenwerking met een zorginstelling. “Ik wil dat mensen kiezen voor eerlijke producten en eerlijke productie”, stelt Erik. “Onze deelnemers zeggen dat ze genieten van het land, van de smaak van de producten en dat het voor de kinderen goed is om te zien hoe groente groeit. We eten wat er is, ook al heeft het een vlekje. Je leert de groente meer waarderen.” “Het is een biologisch-dynamische tuinderij. We gebruiken geen bestrijdingsmiddelen en geen kunstmest. Je moet de aarde voeden met compost, daarmee stimuleer je het bodemleven en dat zorgt voor een goede groei van planten. Bloemenperken zijn een onderdeel voor de bestuiving, maar zijn er ook voor de beleving. Er mogen boeketten van worden geplukt.”
Er azen al jaren projectontwikkelaars op dit stukje land. Er moet gevochten worden om dit te behouden. Dit is een beperkt, maar bijzonder stukje groen tussen de stad en de duinen. Dankzij het feit dat wij hier zitten, blijft het open en toegankelijk.”
Vanaf 26 september is het boek te bestellen op www.natuuropeigenland.nl
tekst: Josefien Oude Munnink
fotografie: Amke