We waren onlangs op bezoek bij de broers Ard en Kees Ruyter in Spanbroek. Biologische melkveehouders met oog voor weidevogels, de kringloop van voedingstoffen in het systeem en het welzijn en de gezondheid van de dieren.

 

In den beginne

In de tijd dat de broers Ard en Kees Ruyter uit Spanbroek nog gangbare melkveehouders waren, en vooral bezig waren met veel produceren, ontdekten ze dat de natuur signalen afgaf. De koeien gaven veel melk, maar ze waren moeilijk in de benen te houden. Ze pachten ook toen al een stuk grond van Landschap Noord-Holland. Na een paar dagen op natuurland gegraasd te hebben, kwamen de koeien gezonder terug. Hoe kon dat? Adviseurs werden geraadpleegd, maar die wisten niks over hoe boeren met de natuur werken.

De voordelen van biologische melkveehouderij voor mens, melk en dier

 

De Ruyters staken hun licht op bij mensen die op de (de toen nog bestaande) proefboerderij De Minderhoudhoeve hebben gewerkt, een bedrijf dat aan kringlooplandbouw deed. Zo wilden de Ruyter’s het ook gaan doen. Het hele bedrijf moest radicaal worden gereset: geen krachtvoer met
GMO’s meer, stoppen met kunstmest, stoppen met verhuren van grond voor bollenteelt. De koeien werden rustiger, tevredener en hadden minder gezondheidsproblemen. De broers raakten overtuigd en schakelden 10 jaar terug om en in 2016 over naar biologisch. Nu werken ze meer met de natuur mee. ‘Het is allemaal oude kennis; het gaat om rust in het systeem’, vertelt Kees Ruyter.
‘Meebewegen met de natuur, in plaats van er tegenin werken’. Alles wordt ook mooier, er ontstaat meer biodiversiteit, meer vogels. Financieel gaat het ook goed. Voor de biologische melk krijgen ze een hogere prijs per liter. Bovendien zijn de kosten afgenomen: de dierenarts hoeft minder langs te komen, en kunstmest hoeven ze niet meer te kopen.

‘Een gezonde bodem is de basis van ons leven’

Het klinkt als een succesverhaal, maar makkelijk was het niet. ‘De banken zetten ons destijds het mes op de keel, die werkten ons tegen en wilden je in het oude systeem houden’. Anno 2018 staat de bank door invloed van de maatschappij veel positiever tegenover hoe ze nu werken.
En de grond was verslaafd aan kunstmest. Die moest daarvan afkicken. In eerste instantie deed het gras het minder goed en kelderde de melkproductie van 8-10.000 liter per koe per jaar naar 6.800 liter.

Na acht jaar was de grond ‘gereset’, en steeg de melkproductie weer. Momenteel is die rond de 7.800 liter per jaar. Ard Ruyter: ‘Een gezonde bodem is de basis van ons leven. In ons plaatje past (de verplichte) mestinjectie niet, daarvan gaat het bodemleven dood want mest moet rijpen en niet
rotten. Ruige mest is dus wat we nodig hebben. Die zorgt voor meer bodemleven, gezond en kruidenrijk gras, meer insecten, meer weidevogels, en gezonde koeien. Voor het gebruik van ruige mest moeten we terug naar de potstal’. ‘De grond moest resetten, de koeien moesten resetten, en wijzelf moesten resetten. Het was pittig, maar dit systeem werkt! We geloofden erin, daarom zijn we doorgegaan.’

 

Het advies van de Ruyter

De aarde komt niet van ons maar wij mogen hem gebruiken. Probeer daarom voor de huidige en toekomstige generatie het kringloopsysteem te activeren zodat wat we hebben behouden blijft voor de toekomst.

 

Gelopen stappen

We hebben in het begin ontzettend veel stro gevoerd (dat is koolstof) om via de mest de bodem zo snel mogelijk weer geactiveerd te krijgen.
Verder uiteraard geen gebruik van kunstmest dit verstoord het bodemleven en alle GMO vrij zodat de natuur zijn werk volledig kan doen.

Ambitie

Goed met de bodem omgaan. Er valt nog zoveel te ontdekken en te leren. Met als doel om zo gezond mogelijk voedsel te kunnen produceren. Een totaal kringloop systeem inclusief eigen krachtvoer. We moeten naar een systeem toe waar kwaliteit voorop staat en niet kwantiteit.

Meer over natuurinclusieve landbouw.