‘De aarde en de biodiversiteit, daar moet je goed voor zorgen’
Het landgoed Ter Coulster van Marielies van Lente en Bart van de Feen de Lille ligt midden in het dorp Heiloo. “Het is nog het enige particuliere historische landgoed boven het Noordzeekanaal en is al meer dan 210 jaar in de familie”, vertelt Bart. “Welgestelde stedelingen lieten in die tijd buitenplaatsen bouwen om in de zomer de vuile steden te kunnen ontvluchten. De grachten werden toen gebruikt als openbaar riool. Daar was het in de zomer niet om te harden.
Mijn familie woonde in Alkmaar in het schitterende Huize De Dieu uit 1744. Het was een invloedrijke familie met burgemeesters en waterschapbestuurders. Mijn voorvaderen waren in de 17e eeuw echte ondernemers, die onder andere de Beemster droogmaakten en oprichters waren van de VOC.” Veel buitenplaatsen werden halverwege 1800 weer afgebroken. De steden werden schoner en de buitenplaatsen te duur in onderhoud.
Marielies en Bart wonen in de boerderij op het landgoed dat door zijn overgrootouders in 1913 is gebouwd. “Het vergt veel onderhoud en je moet er bovenop zitten. Daarom zijn we hier bewust gaan wonen”, vertelt Marielies. “Het belangrijkste is om de boel hier in stand te houden. Dat kunnen we niet alleen, want het is ongelooflijk veel werk: paden onderhouden, het bosbeheer en het graslandbeheer. Wij doen dat samen met veel vrijwilligers en de pachters. Omdat subsidieregelingen wegvallen en de hoogte van de pacht onder druk staat, moet je wel aan de weg timmeren en creatieve oplossingen bedenken.”
Rond 1800 was het landgoed 500 hectare groot, nu nog 45 hectare. Er zijn veel historische elementen zoals een theekoepel uit 1891, een ijskelder van rond 1800 en de restanten van het kasteel uit de 14e eeuw. Het grasland rond het bos wordt verpacht voor de melkveehouderij. Het bos is een parkbos met veel diversiteit in begroeiing, wat goed is voor de vogels. Marielies: “We halen geen bomen om voor de commercie, maar omdat het nodig is voor de veiligheid. Daar letten we erg op. We hebben de laatste jaren veel bomen gehad die werden aangetast door ziekten: de iepenziekte, de kastanjemineermot en vorig jaar de essentaksterfte.”
“De laan met 180 eiken en beuken”, vertelt Bart, “is onze trots. Die is helemaal in ere hersteld, inclusief de restauratie van het inrijhek met 17e eeuwse schildhoudende leeuwen dat een Rijksmonument is. Een wandelverbinding tussen de drie landgoederen in Heiloo is al jarenlang een droom van mij. Voor de mensen uit de brede omgeving heeft het toegevoegde waarde. Ik ben 19 jaar bezig geweest met de realisatie en heb heel veel met ambtenaren overlegd. Wij hadden al bruggetjes en overstapjes gemaakt, maar het hing op een iets grotere brug over het riviertje de Die, de Die Brug, die er nog moest komen. Pas toen alle ‘groene’ partijen bij elkaar waren gehaald kon het.” Marielies vult aan: “Nu kent iedereen elkaar en dat is reuze handig. Want als we alleen met een voorstel komen, dan lijkt er niets te kunnen.”
Bart ervaart het als een “roeping” om de 45 hectare als particulier landgoed te behouden en in stand te houden. “Omdat het van de familie was, en ten behoeve van de gemeenschap.” Marielies: “De aarde en de biodiversiteit, daar moet je goed voor zorgen. Het is een wezenlijk onderdeel van het leven. Lekker in de natuur, dat geeft je rust. Al dat jachtige …”
Meer van dit soort prachtige verhalen kun je lezen in het boek ‘Natuur op eigen kracht’, te bestellen op www.natuuropeigenland.nl