Het belang van de sperwer

De sperwer is een échte Nederlandse roofvogel. Met zijn korte, brede vleugels en zijn lange poten is de sperwer een meester in het vangen van vogels in onze bossen, parken, maar ook tuinen. Onlangs dat de sperwer volgens officiële Europese richtlijnen niet bedreigd is, zijn hun aantallen in veel landen, waaronder Nederland, aan het afnemen. Wat kunnen we doen om deze kleine maar sterke roofvogel te helpen?

Hoe leeft de sperwer?

De sperwer broedt voornamelijk in bossen. Het liefst in of in de buurt van halfopen landschappen. Nesten zijn ook gevonden in steden en tuinen, en bosjes in parken. Ze bouwen hun nest vaak dicht tegen de stam in een bosachtig gebied of in struiken. Vrouwtjes jagen liever op open land, terwijl mannetjes liever in bosrijke gebieden jagen. Ze blijven het hele jaar door in Nederland, en worden in de winter aangesterkt door sperwers uit het noorden. Na een verbod op giftige landbouwstoffen in de jaren negentig namen de aantallen sterk toe, maar die nemen sinds 2000 weer af. Mogelijke reden hiervoor zijn de afname van zangvogels op het boerenland en minder voedsel in het algemeen, en de toename van haviken, de grootste concurrent van de sperwer.

Wat hebben sperwers nodig?

Sperwers hebben baat bij een groene, boomrijke omgeving. Niet alleen voor zichzelf, maar voor de totale zangvogelpopulatie. Dat is namelijk hun prooi. Ze jagen vooral op kleine zangvogels als mezen, mussen en vinken, maar ook op lijsters en spreeuwen. De jongen van de sperwer komen dan ook uit in de piektijd van het uitvliegen van deze zangvogels. Ze maken gebruik van obstructies als bomen en soms gebouwen om met hun snelle en behendige vlucht de prooi te verrassen.

Waarom zouden we de sperwer helpen? En hoe doen we dat?

Je denkt misschien dat het zielig is voor de zangvogels, om zo’n effectieve jager in de stad te hebben, maar het is juist een goed iets. In de natuur is namelijk alles in balans. Een jager die boven aan de voedselketen staat, zoals de sperwer, zorgt ervoor dat alle andere lagen van de voedselketen in balans blijven. Als er van een bepaalde soort te veel zijn, zullen ze meer gejaagd worden door deze sperwer, en wordt zo de balans gecorrigeerd. En de sperwer helpen is makkelijker dan gedacht. Ten eerste, als je een grote tuin hebt, plaats lekker wat bosjes en bomen. Dit is niet alleen goed tegen wateroverlast en alle andere aspecten van de natuur en biodiversiteit, het zorgt er ook voor dat er meer zangvogels in de tuin zullen verschijnen. Meer zangvogels betekent meer prooi voor de sperwer. Het plaatsen van voedertafels voor deze zangvogels is een mooie manier om ze te lokken. De gehele tuin meer vogelvriendelijk maken? Lees dan aflevering 2; “Het belang van de roodborst”.

Teruglezen

Aflevering 1: De Egel  | Aflevering 2: De Roodborst | Aflevering 3: De Vlinder | Aflevering 4: De Bij | Aflevering 5: De Vleermuis | Aflevering 6: De Huismus | Aflevering 7: De Kerkuil | Aflevering 8: De IJsvogel

Tekst: Floris de Rie, stagiair, diermanagement Leeuwarden

Bronnen:

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/sperwer#Regelgeving