Maak kennis met je buren. Natuurinclusief bouwen voor ‘de huismus’

De huismus is een echte stadsbewoner. In elke Nederlandse stad of dorp heeft de huismus wel een plekje gevonden. Een van de meest bekende vogelsoorten in Nederland staat echter op de Rode Lijst van de Nederlandse broedvogels. En na een grote afname aan het einde van de vorige eeuw heeft de huismus onze hulp nodig om van de Nederlandse steden weer een fijn thuis te maken.

 

Waar leeft de huismus?

De huismus is dol op rommelige menselijke gebied zoals parken en tuinen. Als hier verschillende soorten bodemvegetatie, kruidenplanten en vooral struiken zijn, geniet de huismus volop. Als er te veel hoge bomen staan zal de huismus helaas snel weer vertrekken. Zoals de naam al zegt, broeden ze voornamelijk in huizen van mensen. Dit doen ze onder dakpannen, in oude schuren, in kieren in muren of in mussenkasten.

Wat heeft de huismus nodig?

De huismus is dus op zoek naar veel groen, en het liefst groen met wat chaos erin. Struiken met daarop besjes of insecten vinden ze erg fijn. Hun dieet bestaat voornamelijk uit zaden, bloemknoppen, brood, pinda’s, bessen, granen, vetbollen, en heel veel insecten. Tijdens het broedseizoen zijn insecten het voornaamste deel van hun voedselpalet. Ze broeden het liefst op rustige plekjes, waar ze weinig tot niet gestoord kunnen worden door mensen of andere dieren. Omdat ze tijdens het broedseizoen voornamelijk insecten eten, hebben ze voor hun nestlocatie een waterrijke plek met riet nodig, hier leven veel insecten.

Waarom gaat het niet zo goed met de huismus?

De huismus staat dus op de Rode Lijst van de Nederlandse broedvogels. Een recent herstel blijkt nog steeds te beperkt te zijn om de grote afname van het einde van de vorige eeuw goed te maken. Zowel voedselbeschikbaarheid en nestgelegenheid is in onze steden afgenomen. Dit heeft verschillende oorzaken, waarvan de voornaamste de verduurzaming van onze huizen is. Omdat wij onze huizen veel beter isoleren, zowel in nieuwbouw als in renovaties, blijven er steeds minder plekken over waar de huismus een nest kan bouwen. Alle kieren en gaten in de huizen worden namelijk dichtgemaakt of bestaan al helemaal niet meer. Daarnaast is het beheer van stedelijk groen steeds strenger geworden en worden onze achtertuinen steeds meer versteent, waardoor mede door de afname van kruidgewassen steeds minder insecten in onze steden zijn.

Wat kunnen wij doen om de huismus te helpen?

Gelukkig is er hoop voor de huismus. Het stedelijk groenbeheer heeft een shift gezien in recente jaren waarin de waarde van kruidgewassen naast bijvoorbeeld wegen steeds duidelijker wordt. Maar er is ook een hoop dat je in jouw tuin kunt doen om dit echte Nederlandse vogeltje te helpen. Ten eerste, plaats natuurlijke vegetatie, zoals kruidgewassen in je tuin, en plaats enkele struiken. Ook helpen hagen of muurplanten als klimop enorm voor de veiligheid en de voedselvoorziening van de mus. En ten slot, bij het renoveren van het huis, plaats enkele mussenkasten in de gevel, of denk aan een vogelvide onder de dakpannen of enkele vogelhuisjes aan het huis of in de tuin. Niet alleen hebben deze geen effect op de energieprestatie, ze geven je huis de mooie natuurinclusieve uitstraling van de toekomst.

De huismus hoort in de Nederlandse steden en in onze tuinen. Laten we er met zijn allen voor zorgen dat dit iconische Hollandse vogeltje zich hier net zet zo thuis voelt als wij.

Teruglezen?

Aflevering 1: De Egel  | Aflevering 2: De Roodborst | Aflevering 3: De Vlinder | Aflevering 4: De Bij | Aflevering 5: De vleermuis

Tekst: Floris de Rie