We hebben in Nederland 39 stiltegebieden. Hiervan zijn er 15 benoemd als topstiltegebied, 3 gebieden zijn ter heroverweging en in totaal 21 oasegebieden. Wat houdt dit nu precies in en wat doet de Provincie eraan om dit te handhaven? In gesprek met Manja Holst-Touber, beleidsmedewerker bij de sector Omgevingsbeleid.

Wat houdt Manja de hele dag bezig?

Manja heeft drie kernonderwerpen; externe veiligheidsbeleid, bodembeleid en stiltegebiedenbeleid.

Ze houdt zich bezig met beleidskwesties over bijvoorbeeld industrieën in gebieden waar zich ook natuur bevindt; wat gaan we met dit gebied doen, welke bedrijven willen zich hier vestigen, wat zijn de veiligheidskwesties? Maar ook verdeling van financiering vanuit het Rijk bewaken/verdelen om bij gemeentes omgevingsvisies op te gaan stellen voor bestemmingsplannen.

Bij bodembeleid onderzoekt Manja hoe om te gaan met de chemische bodemkwaliteit. Wat zijn de gezondheidsrisico’s en hoe kunnen we deze zo veel mogelijk beperken?

Een belangrijk takenpakket, maar wij gaan vooral in dit gesprek in op je werk betreffende de stiltegebieden.

Wat zijn precies stiltegebieden?

Een topstiltegebied is een aangewezen milieubeschermingsgebied (1) van minimaal 100 hectare waarin de geluiden van flora en fauna overheersen. Het woord ‘stilte’ staat hier voor de afwezigheid van storende, voor de omgeving vreemde geluiden.

In de oasegebieden is het niet meer echt stil, maar deze gebieden willen we wel nog graag behouden. Het vliegverkeer wordt hier bijvoorbeeld buiten beschouwing gelaten. Maar de natuur, – en recreatiewaarde is erg belangrijk. Want zonder het vliegverkeer is het er toch wel vrij stil. Ongeveer 50% van dit gebied ligt lager dan de 40 decibel.

Veertig decibel, mag je dan nog wel praten in een stiltegebied?

“Ja zeker wel, lacht Manja. De randen van de stiltegebieden mogen niet verstoord worden door geluid harder dan 40 decibel. Dat is ongeveer het geluid van een vergaderzaal vol met pratende mensen.” De kern van dit gebied liggen zelfs nog lager. Je hoeft dus niet doodstil te zijn, wat veel mensen denken.

Wat is er nou zo belangrijk aan een stiltegebied?

Als wij al die gebieden nu zouden opgeven dan worden ze helemaal volgebouwd. Dat gaat tegen het belang in van de natuur en de dieren. Er zijn veel dieren die slecht tegen lawaai kunnen. Bijvoorbeeld de smient. De overwinteraar aan de rand van de plassen. De smient kan niet tegen harde geluiden. Maar ook voor ons als mens, als rust. Juist met die randstad die zo in opruk is, om daar juist te ontspannen. Het is naast erg prettig en gezond ook enorm stress verlagend om te wandelen.

Hoe zorg je voor die stilte?

Dit doen we eigenlijk op drie manieren. Allereerst door de gebieden te benoemen. Het plaatsen van blauwe verkeersborden met een aantal wolkjes een soort vierkant en het woord stiltegebied. Helaas zijn de borden collectoritems, dus veel gebieden missen nu de bordjes. (red. Er komt binnenkort een prijsvraag om mee te denken dit tegen te gaan dus houd vooral onze pagina in de gaten!)

Ten tweede, een ander belangrijk onderdeel is mensen informeren over het belang van deze stiltegebieden voor zowel natuur als mens. Ook staat er op de website van de Provincie Noord-Holland een interactieve kaart. Neem hier vooral een kijkje.

Ten derde door vanuit een omgevingsvisie, een omgevingsverordening te formuleren. Deze krijgen dan veel meer statuur, en zo weet iedereen waar ze rekening mee moeten houden.

Zijn er geluidsmetingsauto’s, heb je zelf een meetapparaat?

Nee, die hebben we niet. We werken modelmatig. We maken gebruik van Europese modellen waar we de bijdrage van het weg, – en vliegverkeer op het stiltegebied kunnen uitrekenen.

Als jij het voor het zeggen had. Hoeveel stiltegebieden moesten er dan komen?

Meer dan dat er nu zijn. Nu is de grootte belangrijk. De huidige gebieden zijn best groot. Ik zou graag zien dat kleinere gebieden ook best aangewezen mogen worden. Ook kleinere gebieden dragen bij aan natuur, rust en biodiversiteit. (red. Een goed voorbeeld is Tiny Forest.)

Bescherm die stukken groen zoals de parken. Wat ik heel fijn zou vinden is als de bewustwording dat deze stiltegebieden überhaupt bestaan meer naar buiten gebracht zou worden, maar ook het belang van deze gebieden meer onder de aandacht zou komen. Dat je dus niet stil hoeft te zijn maar dat je er juist kunt recreëren. Wel op een rustige manier uiteraard…

(1) Op grond van de Wet milieubeheer (Wm) moeten provincies stiltegebieden (officieel: milieubeschermingsgebieden voor stilte) aanwijzen en regels opstellen om de stilte te beschermen. In 1986 heeft de provincie voor het eerst de stiltegebieden aangewezen. De gebiedsgrenzen zijn opgenomen in de Provinciale Milieuverordening (PMV)

Wil je meer weten over stiltegebieden, neem dan zeker een kijkje op de website van Provincie Noord-Holland.

Volg ons voor meer informatie.